logo portalu genealogia kresy oszmiański

Księża Proboszczowie i Wikariusze oraz pozostali księża udzielający sakramentów w parafii graużyskiej

Proboszczowie i administratorzy:

ks. Paweł PAWLUKIEWICZ
                                [od 2013 - NADAL]

ks. Andrzej Łazarewicz [2010 - 2012]

ks. Antoni Jusiel [1995 - 2003]

ks. Wiktor Pieciukiewicz [1944-1948]

ks. Bolesław Jaskólski [1939-1944]

ks. Jan Krzywicki [1927 - 1939]

ks. Wacław Grabowski [1915 - 1927]

ks. Jan Siemaszkiewicz [1912 - 1915]

ks. Antoni Gajlewicz [1901 - 1912]

ks. Bobrowski (p.o.) [1912]

ks. Bolesław Leszczyński [1900 - 1901]

ks. Ignacy Szopara [1898? - 1900]

ks. Wincenty Sidorski [1897 - 1899?]

ks. Stanisław Wysocki [1888 - ok.1897]

ks. Zwierszewicz (p.o.) [1888]

ks. Albin Domaszewicz [1886 - 1888] - administrator

ks. Leon Narkiewicz [1871 - 1886]

ks. Adolf Piotrowski [1868 - 1871]

ks. Antoni Szadurski [1865 - 1868] - administrator, później proboszcz

ks. Jakub Demidowicz [1864] - administrator

ks. Franciszek Bojarzyński [ok. 1858 - ok.1863] - administrator

ks.Tomasz Żalewicz [1854 - 1856]

ks. Antoni Kolendo [1851]

ks. Piotr Łukasz Baniallewicz [1833 - 1850]

ks. Józef Małyszewicz [1829 - ok. 1833] - administrator

ks. Dominik Bartoszewski [1808-1810]

ks. Jan Nepomucen Lenczewski [1798-1829]

ks. Tomasz Sturgulewski [1794 - 1798]

ks. Jakub Szczęsnulewicz [ok. 1780 - 1794]

ks. Andrzej Maciuński [1753]

ks. Stefan Reymer [1740]

ks. Kleczkowski [1645]

ks. Franciszek Razelewicz [1632]

ks. Szawiński [1623]

ks. Adam Wojciech Gabriałowicz [1553]

ks. Jakub [1518]


Pozostali kapłani pracujący w parafii graużyskiej (doraźnie lub przez czas dłuższy):

ks. Leopold Szwankowski [1944 ?]

ks. Romuald Rymkiewicz [1940]

ks. Józef Korsak [1866 - 1868] - wikary

ks. Bartłomiej Klumbowicz [1853 - 1865] - wikary

ks. Mateusz Brzoskowski [1833]

ks. Tadeusz Sikorski [1833]

o. Tomasz Szymborski OP [1833]

ks. Alojzy Kibortt [1832-1833]

ks. Jan Rutkowski [1832 - 1833]

ks. Łukasz Kordzikowski [1832-1833]

ks. Ildefons Widziński [1831]

o. Wincenty Suturewski OP [1831]

ks. Wincenty Krzypkowski [1821-1828] - wikary

ks. Tomasz Skimowicz OFMConv [1818-1821]

ks. Filip Samowicz OP [1819]

ks. Ludwik Szamatułło [1815]

ks. Ambroży Bejnarowicz [1815]

ks. Dawid Niecikowski [1813 - 1817] - wikary ?

o. Antoni Zienkiewicz OFMConv [1809 - 1810]

o. Jacek Paszkiewicz OFMConv [1808-1809]

o. Franciszek Mystkowski OFMConv [1809]

ks. Karol Henrykowski [ok. 1808]

ks. Bernard Gardocki [1808]

ks. Roch Mogilnicki [1808]

ks. Jacek Remiszewski [1808]

ks. Dominik Bartoszewski [1808 - 1810]

ks. Antoni Czechowicz [1808 - 1810]

ks. Józef Walicki [1804 - 1805] - wikary ?

ks. Mikołaj Krukowicz [1805] - komendarz (czyli osoba czasowo zastępująca proboszcza)

ks. Dominik Wasilewski [1804]

o. Onichowski OCD [1801]

o. Jozafat Wieniewicz OCD [1801]

o. Kazimierz Żukowski OFMConv [1800-1801]

ks. Ludwik Chłusewicz [1798]

ks. Jan Krajewski [1798]

Kościół parafialny (obecnie nieistniejący)

widok kościoła genealogia kresy oszmiański

Drewniany kościół parafialny został prawdopodobnie zbudowany około połowy XVIII wieku w miejscu istniejącej wcześniej świątyni (powstanie pierwszego kościoła w Graużyszkach datuje się na koniec XV wieku, a następnie został on przebudowany lub odbudowany w połowie wieku XVII) i gruntownie wyremontowany w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Wtedy też wybudowano nową drewnianą dzwonnicę.

Po II wojnie światowej (prawdopodobnie na przełomie roku 1948 i 1949) świątynię zamknięto i przekazano miejscowemu kołchozowi. Przez kilkanaście lat budynek stał pusty,a następnie przekształcono go w magazyn produktów rolnych. Budynek nie był remontowany ani zabezpieczony i systematycznie niszczał. Od roku 1988 parafianie podejmowali starania o odzyskanie świątyni. Między innymi w marcu tego roku czteroosobowa delegacja pojechała do Mińska na spotkanie z Przewodniczącym Komitetu do spraw religii Białoruskiej SSR Zaleskim, jednak w spotkaniu uczestniczył tylko sekretarz przewodniczącego, który zakomunikował, ze nie widzi szans na oddanie świątyni. W tym samym miesiącu powołano 40-osobowy komitet parafialny, który próbował zarejestrować ponownie parafię u Pełnomocnika do spraw religii Obwodu Grodzieńskiego. W okresie od maja do lipca 1988 roku przedstawiciele komitetu parafialnego trzykrotnie wyjeżdżali do Mińska (na spotkania z Przewodniczącym Zaleskim oraz w Ministerstwie Kultury BSSR), gdzie złożono prośbę o przywrócenie parafii podpisaną przez około 500 osób. W tym okresie wysłano także szereg listów (trzy z Graużyszek, po jednym z Łojć, Borci, Szczepanowicz i Gabriałowszczyzny) w tej sprawie m.in. do Michaiła Gorbaczowa i Konstantina Harczewa - Przewodniczącego Rady do spraw religii przy Radzie Ministrów ZSRR oraz odbyto spotkania m.in. z Przewodniczącym Rady do spraw religii rejonu oszmiańskiego. Otrzymane ustne i pisemne odpowiedzi były odmowne - obiekt jest skreślony z listy obiektów sakralnych, ewentualnie można w nim uruchomić klub albo kawiarnię.

widok kościoła genealogia kresy oszmiański

Cyfry na planie oznaczają: 1 - PREZBITERIUM;               2 - NAWA GŁÓWNA; 3 i 4 - ZAKRYSTIE; 5 - KRUCHTA; 6 - DZWONNICA



Po roku 1990 - wobec braku możliwości odzyskania budynku kościoła parafialnego oraz jego złego stanu technicznego - na kaplicę adaptowano budynek "domu ludowego" położonego przy miejscowym cmentarzu, gdzie przeniesiono niektóre elementy wyposażenia uratowane z kościoła parafialnego.

Ruiny kościoła parafialnego rozebrano ostatecznie w roku 2008, zaś teren kościelny został zagospodarowany przez miejscowy sielsowiet.



okładka ksiązki genealogia kresy oszmiański

Szczegółową historię kościoła w Graużyszkach oraz analizę jego architektury i wyposażenia wraz z licznymi rycinami i fotografiami zawiera doskonała praca dr Marcina Zglińskiego. Opublikowana została w Materiałach do Dziejów Sztuki Sakralnej na Ziemiach Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej - Część trzecia ""Kościoły i klasztory rzymsko-katolickie dawnego województwa wileńskiego" w tomie 1. W wydawnictwie tym - oprócz Graużyszek - zamieszczono opracowania zabytków sakralnych z Bachmat, Dubatówki, Gieranon, Gierwiat, Kiemieliszek, Michaliszek, Niecieczy, Radunia, Różanki, Soł, Węsławinięt i Żyrmun.
Szczegóły dotyczące tej pozycji zamieszczone są na portalu na stronie Wydawnictwa. Dzięki uprzejmości Autora, za którą bardzo dziękuję, możecie zapoznać się z tą pracą klikając na okładkę tomu 1.